Σάββατο 13 Δεκεμβρίου 2025

SATOKO FUJII QUARTET δέκα οκτώ χρόνια μετά και πάλι στη δισκογραφία

Το Satoko Fujii Quartet υπήρξε ένα από τα πιο κλασικά σχήματα της ιαπωνίδας πιανίστριας, συνθέτριας και αυτοσχεδιάστριας Satoko Fujii, έχοντας μεγάλη παρουσία στα πάλκα και τη δισκογραφία στα 00s βασικά (όταν από το 2001 έως και το 2007 θα ηχογραφούσε πέντε άλμπουμ). Δέκα οκτώ χρόνια αργότερα, δηλαδή σήμερα, το σχήμα αυτό δραστηριοποιείται και πάλι, και μάλιστα από τα ίδια πρωταρχικά μέλη του (Natsuki Tamura τρομπέτα, Satoko Fujii πιάνο, φωνή, Hayakawa Takeharu μπάσο, φωνή, Tatsuya Yoshida ντραμς, φωνή) προκειμένου να ηχογραφήσει (Τόκυο, 2 Σεπτ. 2025 – πολύ πρόσφατα δηλαδή) και να αποτυπώσει το έκτο CD του, που αποκαλείται Burning Wick και το οποίο κυκλοφορεί, τώρα, σ’ ένα άψογο hardback gatefold (με 6σέλιδο insert και obi) από το label των Fujii-Tamura την Libra Records.
Το κουαρτέτο αυτό σίγουρα αποτελεί κάτι το ιδιάζον και ξεχωριστό, σε σχέση με τα υπόλοιπα απειράριθμα γκρουπ στα οποία εμφανίζεται η Fujii, κυρίως γιατί έχει οριοθετήσει ένα πεδίο αισθητικής δράσης, καθορισμένο, σε ίσους όρους, από τα τέσσερα όργανα. Μάλιστα η εκπληκτική εγγραφή του σου δίνει την ευκαιρία να απολαύσεις τρομπέτα, πιάνο, μπάσο και ντραμς σε τέσσερα διαφορετικά επίπεδα, που όταν συγκλίνουν δεν χάνουν ποτέ την αυθυπαρξία τους.
Έπειτα είναι η μουσική αυτή καθ’ αυτή. Οι επτά συνθέσεις της Fujii εννοώ, που κινούνται χρονικώς μεταξύ των οκτώ και των δεκατριών λεπτών, και που εναλλάσσονται με μια θαυμαστή σειρά, δημιουργώντας ένα πυκνό και συνάμα «ζεστό» πεδίο δράσης.
Θέλω να πω πως το άλμπουμ είναι άκρως εντυπωσιακό, προσφέροντας μοναδικές στιγμές σύγχρονης jazz, χωρίς ίχνος αυταρέσκειας ή ψεύτικου εντυπωσιασμού. Συζητάμε, φυσικά, για κορυφαίους οργανοπαίκτες, που παίζουν στα δάκτυλά τους όλη τη σύγχρονη μουσική, που μπορεί να αφορά (και) τα συγκεκριμένα όργανα, προτείνοντας μια σειρά συνθέσεων καθόλου «δύσκολων» και ταυτοχρόνως απαιτητικών, συνδυάζοντας πρωτοπορία και λαϊκότητα μ’ έναν σπάνιο τρόπο. Επίσης το πώς χρησιμοποιούν τις φωνές τους, οι Fujii, Takeharu και Yoshida, στο “Walking through the border town” και κυρίως στο “Mountain gnome” είναι κάτι που πρέπει να σημειωθεί –όταν ειδικά στο δεύτερο track οι φωνές θυμίζουν noise και electronic– και όλα αυτά σε συνδυασμό με το εντελώς μοναδικό ρυθμικό τμήμα του κουαρτέτου, που, σε κάθε σύνθεση, ξαφνιάζει με την ορμή και την εφευρετικότητά του (ακούς το progressive κλείσιμο του “Burning wick” και κάπως έτσι αντιλαμβάνεσαι πως δεν υπάρχει τίποτα που να μπορεί να αντισταθεί σε τέτοιες παίκτριες και τέτοιους παικταράδες).
Απίθανος δίσκος, για άλλη μια φορά απ’ αυτούς τους ακατάβλητους Ιάπωνες!
Επαφή: www.satokofujii.com/

Παρασκευή 12 Δεκεμβρίου 2025

ΜΙΚΡΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΟ FACEBOOK 689

12/12/2025
Το «100 Χρόνια Ελληνική Τζαζ» κλείνει με τη δισκογραφία της ελληνικής τζαζ. Είναι το τελευταίο κεφάλαιο του βιβλίου και αναπτύσσεται σε 55 σελίδες. Είναι καταγραμμένα εκεί περισσότερα από 1200 LP και CD, από την αρχή των σίξτις, έως και σήμερα.
Να πω πως αρχικά δεν είχα κατά νου να κλείσω το βιβλίο με τη δισκογραφία. Και ήταν, βασικά, ο Βαγγέλης Κορωνάκης από το Όγδοο, που έριξε την ιδέα – λέγοντάς μου πως έπρεπε και το βιβλίο για την τζαζ να κλείσει με την ανάλογη δισκογραφία, όπως είχε κλείσει και το «Ραντεβού στο Κύτταρο» με τη δισκογραφία του ελληνικού ροκ.
Εν τω μεταξύ εγώ είχα μια πολύ καλή βάση της ελληνικής τζαζ δισκογραφίας από την αρχή του 2013, όταν την είχα καταγράψει για εκείνο το booklet του Jazz & Τζαζ, αλλά θα έπρεπε τώρα να την επεκτείνω μέχρι τις μέρες μας και να την συμπληρώσω (να προσθέσω κι άλλα άλμπουμ, εννοώ, σ' εκείνα της πρώτης καταγραφής). Δεν ήταν και το ευκολότερο πράγμα στον κόσμο, για λόγους τους οποίους εξηγώ στο βιβλίο.
Η δισκογραφία υπάρχει λοιπόν ανάμεσα στις σελίδες 379-434, διαθέτοντας και πολλές «εκπλήξεις» (που μπορούν να σηκώσουν και τις ανάλογες συζητήσεις μεταξύ των fans, των συλλεκτών κ.λπ.). Ξεκινάει π.χ. με αυτό το πολύ σπάνιο άλμπουμ, που το ξέρουν ελάχιστοι ή και «κανένας», και που δεν υπήρχε στην καταγραφή του 2013...

11/12/2025
>>Η Ευρώπη ποτέ δεν πεθαίνει / δεν τη σκιάζει φοβέρα καμιά,
μόνο λίγο καιρό ξαποσταίνει / και ξανά προς τη δόξα τραβά.<<

Τα φράγκα, σε προπολεμική περίοδο πρέπει να τα διαχειρίζονται οι πρόθυμοι. Πώς αλλιώς?

11/12/2025
Και στο νέο «Ραντεβού στο Κύτταρο» και στις «Cult Όψεις του Ελληνικού Κινηματογράφου» και στο «Ροκ, Ελληνικό Ροκ, Κοινωνία και Πολιτική στη Μακρά Δεκαετία του ’60 (μία αντι-ανάγνωση)», είχα ένα πολύ βασικό ρόλο (και λόγο) στη διαμόρφωση των εξωφύλλων, υπό την έννοια πως είχα δώσει στους σχεδιαστές όλα τα βασικά στοιχεία.
Στην περίπτωση του Ζορρό της Ζούγκλας η επιλογή μου ήταν η απόλυτη για το «Ραντεβού», και αυτή έγινε εξώφυλλο. Στην περίπτωση των «Cult Όψεων» είχα δώσει 3-4 βασικές φωτό, αλλά ήμουν σχεδόν σίγουρος πως εκείνη της Ajita Wilson ήταν ένα βήμα πιο μπροστά από τις υπόλοιπες και βεβαίως στην περίπτωση του «Ροκ, Ελληνικό Ροκ» ο φίλτατος Κυριάκος Κουτσογιαννόπουλος (που για πρώτη φορά θα έκανε εξώφυλλο βιβλίου μου) πήρε από μένα όλα τα αποκόμματα από τους τίτλους των παλιών περιοδικών, τοποθετώντας τα στο εξώφυλλο (με τον δικό του, βεβαίως, τρόπο).
Για την περίπτωση του «100 Χρόνια Ελληνική Τζαζ», ο Κυριάκος (με τον οποίο συνεργαζόμασταν πολλά χρόνια στο «Jazz & Τζαζ», όπως το έχω ξαναπεί) δεν πήρε τίποτα από μένα. Δεν ήθελα να του δώσω κάτι (δεν ήταν καθόλου εύκολο από τη μεριά μου) και ήταν ελεύθερος να κάνει το εικαστικό που ήθελε.
Στην κουβέντα όμως, που κάναμε πριν, το βασικό θέμα που μπήκε ήταν το πώς θα δείχναμε την «ελληνικότητα» σε σχέση με την τζαζ στο εξώφυλλο. Κατ’ αρχάς είχα απορρίψει όλα τα κλασικά τζαζ χρώματα, το ασπρόμαυρο π.χ., επειδή η ελληνική τζαζ δεν έχει καμία σχέση με τη φυλετική φόρτιση της τζαζ των μαύρων στην Αμερική. Που χοντρικά είναι αυτή των κλασικών ασπρόμαυρων τζαζ φωτογραφιών, πορτρέτων κ.λπ. Δεν ήθελα κάτι απόλυτα σκοτεινό.
Είμαστε μεσογειακή χώρα, και εδώ η τζαζ συνδέθηκε πρωτίστως με το χορό και τη διασκέδαση (όπως σχεδόν παντού στον κόσμο), ενώ ήταν, είναι και παραμένει περισσότερο φωτεινή, ακόμη και στις πιο σκληρές και improv μορφές της.
Έπρεπε λοιπόν να χρησιμοποιηθούν τα ελληνικά χρώματα (το γαλάζιο και το λευκό), μ’ έναν τρόπο, όμως, που να μην παρέπεμπε σε κάτι στεγνά... πατριωτικό. Όλο το θέμα, θέλω να πω, εντοπιζόταν στην απόχρωση του μπλε – και εδώ ο Κυριάκος βρήκε το «σωστό». Είναι ένα μπλε κάπως σκοτεινό, κάπως σαν το χρώμα της πολύ βαθιάς θάλασσας. Μοιάζει κάπως με το βαθύ μπλε, έτσι όπως το απορροφά το ξύλο. Συμφωνήσαμε αμέσως ότι αυτό ήταν το κατάλληλο.
[πρέπει να δει κανείς το εξώφυλλο στη φυσική μορφή του, γιατί, όπως και να το κάνουμε, στις οθόνες δεν «βγαίνει» 100%]

11/12/2025
– Φάνηκε όμως ότι έγινε κάποιο επεισόδιο...
– Έλα τώρα, μην επιμένεις τώρα, κουταμάρες
– Ναι άλλα έγινε ένα επεισόδιο...
– Δεν είδες τι ωραία στα εξηγώ. Στα εξηγώ ωραία?


10/12/2025
(...) Ποτέ δεν αισθάνθηκα, ετοιμάζοντας τούτο το πόνημα, πως θα παρουσίαζα την ιστορία της τζαζ στην Ελλάδα ή την ιστορία της ελληνικής τζαζ, αυτές τις δέκα δεκαετίες της ύπαρξής της. Το θεωρώ πολύ μαξιμαλιστικό κάτι τέτοιο, και βασικά έχω τη γνώμη πως δεν είναι εύκολο, δηλαδή είναι αδύνατο, να γραφτεί όλη η ιστορία από ένα μόνο άτομο. Απαιτείται διαμοιρασμός αντικειμένων και από ’κει και πέρα η ανάπτυξη συγκεκριμένων κεφαλαίων από γραφιάδες ειδικών ερευνητικών προσόντων. Έπραξα, όμως, κάτι άλλο εν προκειμένω. Έφτιαξα έναν «οδηγό πλοήγησης», ένα «χάρτη μετακίνησης», για όλα αυτά τα ζητήματα – τα οποία απλώνονται σε μια εκατονταετία, από τον μεσοπόλεμο μέχρι σήμερα! Μια εκατονταετία ελληνικής τζαζ; Πείτε το κι έτσι.(...)
Σέβομαι όλους τους μουσικούς της ελληνικής τζαζ, παλαιότερους και νεότερους, γιατί έχουν κοπιάσει για να φθάσουν εκεί όπου έφθασαν. Πολλά χρόνια σπουδών, σε ωδεία και πανεπιστήμια (αυτό ισχύει περισσότερο για τις νεότερες γενιές), άπειρες ώρες σε πάλκα και στούντιο, συνεχής επιμόρφωση σε πολλές διαστάσεις, ώστε να εξελιχθούν και σαν συνθέτες, και σαν αυτοσχεδιαστές, και βεβαίως σαν οργανοπαίκτες. Και σαν ολοκληρωμένες προσωπικότητες πάνω απ’ όλα – να μην το ξεχνάμε ποτέ αυτό. Τους αξίζουν τα καλύτερα! Γι’ αυτούς, εξάλλου, γράφω εδώ μέσα (ζώντες και τεθνεώτες), και βεβαίως για όλους εμάς, που ενδιαφερόμαστε για την ιστορία τους, παρακολουθώντας ταυτοχρόνως την πορεία και την εξέλιξη των νεοτέρων.(...)
[ένα απόσπασμα από τον πρόλογο του νέου βιβλίου μου «100 Χρόνια Ελληνική Τζαζ / Από το μουσικό θέατρο και το ελαφρό τραγούδι στη σύγχρονη και αυτοσχεδιαστική τζαζ», που κυκλοφορεί τώρα από τις εκδόσεις Όγδοο]
[Θέλω να είμαι σαφής σε σχέση με το τι επιχείρησα να κάνω σ’ αυτό το βιβλίο. Ήθελα να χαράξω μια γραμμή, η οποία έως τώρα ήταν ασχεδίαστη και άγραφη. Να ετοιμάσω δηλαδή ένα σχέδιο, επί χάρτου πλέον, γύρω από την ελληνική τζαζ – γύρω από τα όριά της, τις διαστάσεις της, αισθητικές και κοινωνικές, και βεβαίως τις διασυνδέσεις της με διάφορες καταστάσεις, που είτε έχουν περάσει στα ψιλά είτε είναι ακόμη ανεξακρίβωτες και άγνωστες]

JOHN TAYLOR / MARC JOHNSON / JOEY BARON tramonto

Ηχογραφημένο κονσέρτο από το CBSO Centre του Birmingham, τον Ιανουάριο του 2002, είναι το “Tramonto” [ECM Records / AN Music, 2025] – ανέκδοτο άλμπουμ ενός αναγνωρισμένου piano-trio, το οποίο αποτελούσαν ο άγγλος πιανίστας John Taylor (1942-2015) και οι Αμερικανοί Marc Johnson κοντραμπάσο και Joey Baron ντραμς.
Αυτό το τρίο δεν είναι άγνωστο στους φίλους της jazz, καθώς το 2003 θα κυκλοφορούσαν από κοινού το άλμπουμ “Rosslyn” [ECM], κάτι που σημαίνει πως η εμφάνισή τους στην βρετανική πόλη, ένα χρόνο νωρίτερα, κατέγραφε μια πορεία, που τύποις, θα ολοκληρωνόταν με την έκδοση του δίσκου τους.
Λογικό λοιπόν, στο “Tramonto”, να περιέχονται κομμάτια, που συμπεριλήφθηκαν και στο “Rosslyn” (όπως το “Between moons” και το φερώνυμο “Tramonto”, σύνθεση του Taylor το πρώτο και του Ralph Towner το δεύτερο), όπως συνθέσεις του Taylor από παλαιότερους δίσκους του σαν τις “Pure and simple” και “Ambleside”, με το track list να ολοκληρώνεται με το “Up too late” του Steve Swallow.
Μπορεί να καταγράφονται μόλις πέντε tracks στο “Tramonto”, αλλά η διάρκεια του CD είναι πάνω από 55 λεπτά, με τα μεγάλης διάρκειας, δηλαδή το 12λεπτο “Up too late” και το 15λεπτο “Ambleside” – με το πρώτο να περιλαμβάνει δυναμικό bop στο πιάνο από τον Taylor, εκτεταμένο παίξιμο με δοξάρι από τον Johnson, συν σόλο ντραμς από τον Baron, και με το δεύτερο να χαρακτηρίζεται από μια παρατεταμένη κρουστότητα στην αρχή, σε συνδυασμό ξανά με arco μπάσο και με παιξίματα, γενικότερα που συναρπάζουν.
Οπωσδήποτε μια απρόσμενη και εννοείται ευχάριστη έκπληξη από την ECM.

Πέμπτη 11 Δεκεμβρίου 2025

MAOYNA mind your mind

Οι Μαούνα είναι ένα καινούριο punk-rock συγκρότημα από την Θεσσαλονίκη, το οποίον αποτελούν οι Χάρης Μάρκογλου κιθάρα, πλήκτρα, Σίμος Σαλτιέλ φωνή, κιθάρα (γνωστός από τα γραφιστικά του σε διάφορους δίσκους του βορρά), Κώστας Χασιώτης μπάσο, φωνητικά και Μήτσος Θωμάς ντραμς, κρουστά. Προσφάτως οι Μαούνα κυκλοφόρησαν το πρώτο (αγγλόφωνο) CD τους, το οποίον αποκαλείται Mind your Mind [Είσοδος Κινδύνου, 2025]. Το άλμπουμ αυτό περιέχει δέκα tracks και είναι ηχογραφημένο σε δύο δόσεις. Οκτώ κομμάτια γράφτηκαν στο στούντιο Μαούνα, το 2024 και δύο στο Royal Altzheimer το 2021.
Τα τραγούδια των Μαούνα κινούνται σε σκληρούς και ακατέργαστους
punk-rock δρόμους. Ακόμη και όταν τα φωνητικά μπορεί να «μαλακώνουν» κάπως τις καταστάσεις, όπως συμβαίνει π.χ. με το “Pretend I am ready” (τραγουδά η Λία Γυιόκα, που κάποιοι ίσως να την θυμούνται από την εποχή των Moot Point, στα mid-80s), το υπόστρωμα εξακολουθεί ανά φάσεις να ακούγεται εκρηκτικό.
Ένα από τα καλύτερα tracks του CD είναι το “Ripper”, που διαθέτει υπόγεια μελωδική γραμμή, μαζί με ραπάρισμα, noisy κιθάρες και πειραγμένες φωνές, όπως και το “No”, που αναπτύσσεται δίχως πολλές καλλιέπειες, όντας γρήγορο και σκληρό, και με τα γυναικεία φωνητικά να εκτραχύνουν ακόμη πιο πολύ την κατάσταση.
Γενικώς το “Mind your Mind” παραμένει πειστικό καθ’ όλη τη διάρκειά του, έχοντας πάντα τον πυρετό και την έξαψη στα άμεσα γνωρίσματά του – με την παραγωγή να υπερτονίζει αυτές ακριβώς τις διαστάσεις του.
Το 8λεπτο κομμάτι, με το οποίο κλείνει ο δίσκος (“Little silver trophies”) είναι το πιο υποβλητικό του άλμπουμ, με το σαξόφωνο του James Wylie να του προσδίδει ακόμη περισσότερες δραματικές διαστάσεις. Πολύ καλό – όπως και όλος ο δίσκος συνολικά.
Επαφή: https://eisodoskindynou.bandcamp.com/album/mind-your-mind

Τετάρτη 10 Δεκεμβρίου 2025

SPINIFEX ένα γκρουπ με avant, rock, jazz και chamber αναφορές

Για τους «Ολλανδούς» Spinifex (υπάρχουν από την αρχή των 00s και στην Ολλανδία είναι η βάση τους) έχουμε γράψει άλλη μία φορά στο blog – πέρυσι, όταν αναφερθήκαμε στο άλμπουμ τους “Drilling the Hole” (2024). Εκείνος ήταν ο ένατος δίσκος τους, ενώ ο φετινός Maxximus [Trytone Records, 2025] είναι ο δέκατος. Δημιουργός του σχήματος είναι ο γερμανός άλτο σαξοφωνίστας Tobias Klein, ενώ άλλα μέλη του γκρουπ είναι ο βέλγος τρομπετίστας Bart Maris, ο αμερικανός τενορίστας John Dikeman, ο ολλανδός κιθαρίστας Jasper Stadhouders, ο πορτογάλος μπασίστας Gonçalo Almeida και τέλος ο ντράμερ Philipp Moser, που μάλλον είναι και αυτός Κατωχωρίτης. Το κάπως περίεργο δεν είναι το γεγονός πως οι Spinifex είναι ένα (πολυεθνικό) γκρουπ με ιστορία και με ισχυρή δισκογραφία, αλλά το ότι κατορθώνουν να διατηρήσουν μια σταθερή line-up, χωρίς αλλαγές βασικών μελών, για κάμποσα χρόνια. Όταν είσαι σεξτέτο αυτό δεν είναι σώνει και καλά αυτονόητο.
Τώρα, στο “Maxximus”, οι Spinifex συνεργάζονται με τρία ακόμη άτομα, τα οποία έχουν τον τρόπο να επεκτείνουν τον ούτως ή άλλος σύνθετο ήχο τους σε ακόμη πιο «προχωρημένες» διαστάσεις. Αυτά είναι η ελληνίδα βιμπραφωνίστρια και percussion player Evi Filippou, η τσελίστρια Elisabeth Coudoux και ακόμη η χειρίστρια βιόλας Jessica Pavone.
Τα τρία αυτά έγχορδα συνδιαλέγονται επί ίσοις όροις με τις τρομπέτες, τα σαξόφωνα, τις κιθάρες και το μπάσο-ντραμς, με αποτέλεσμα οι Spinifex να εμφανίζονται με έναν ακόμη πιο συμπαγή και πολυεπίπεδο ήχο, ικανό να δημιουργήσει τετελεσμένα. Το λέω, γιατί τα μεγάλης διάρκειας (γενικώς) κομμάτια τους, σαν το 14λεπτο “Sack & ash”, το 11λεπτο “Phoenix”, το 10λεπτο “Springend” ή το 15λεπτο “Annie Golden”, «χάνονται» μέσα σ’ έναν κυκεώνα avant, rock, jazz και chamber αναφορών, φέρνοντας στη μνήμη ήχους συγκροτημάτων του Rock In Opposition μ’ έναν σίγουρο και αποφασιστικό τρόπο.
Επαφή: www.spinifexmusic.nl, www.tobiasklein.nl

Τρίτη 9 Δεκεμβρίου 2025

ΜΙΚΡΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΟ FACEBOOK 688

9/12/2025
Το πιο νέο βιβλίο μου «100 Χρόνια Ελληνική Τζαζ / από το μουσικό θέατρο και το ελαφρό τραγούδι στη σύγχρονη και αυτοσχεδιαστική τζαζ» [Όγδοο, 2025] βρίσκεται ήδη σε όλα τα κεντρικά βιβλιοπωλεία (φυσικά και στα on line) και μέχρι το τέλος της εβδομάδας θα βρίσκεται παντού. Φυσικά μπορείτε να το προμηθευτείτε και με παραγγελία στα γειτονικά σας βιβλιοπωλεία.
6/12/2025
Για την ταινία δεν θέλω να πω τίποτα, έχετε διαβάσει και ακούσει όσοι ενδιαφέρεστε χιλιάδες πράματα, αλλά η αφίσα ρε φίλε είναι το άκρον άωτον του ακαλαίσθητου. Εντελώς αηδιαστική. Αν είναι ποτέ δυνατόν στις θέσεις των ματιών να βλέπεις... κατουρίστρες και να λες... μ' αρέσει.
update
[νομίζω πως μετά από 66 σχόλια έχει κάπου εξαντληθεί το θέμα - όσο περισσότερα σχόλια μαζεύονται τόσο χάνεται η μπάλα, καθώς δυσκολεύεσαι να τα βρεις και να τα διαβάσεις - σας ευχαριστώ όλες και όλους]

6/12/2025
Πριν από λίγες μέρες (29 Νοεμβρίου) πέθανε ο τσεχοσλοβακο-άγγλος θεατρικός συγγραφέας και σεναριογράφος Tom Stoppard. Ήταν 88 ετών.
Πολυβραβευμένος τόσο σαν σεναρίστας όσο και σαν συγγραφέας, ο Stoppard ήταν γνωστός στην Ελλάδα από πολύ νωρίς, τουλάχιστον από το 1972-73 όταν η Νέα Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου είχε ανεβάσει το έργο του «Ο Ρόζενκραντς και ο Γκίλντενστερν Πέθαναν», με τον Νικηφόρο Νανέρη και τον Χρήστο Πολίτη. Παλιά, σ’ ένα άρθρο που είχα κάνει για τον Πολίτη, για το LiFO. gr, είχα δημοσιεύσει και φωτό από την παράσταση.
Επίσης είχε ανεβεί και το “Travesties”, σε σκηνοθεσία Ρούλας Πατεράκη, το 1979-80 στον Άδωνι της Θεσσαλονίκης, με free-improv μουσική από τους Παπαδημητρίου, Φλωρίδη και Παπάζογλου, όπως και άλλα έργα του στην πορεία.
Για τον Stoppard έχω μια αναφορά και στο «Ροκ, Ελληνικό Ροκ, Κοινωνία και Πολιτική στη Μακρά Δεκαετία του ’60 (μία αντι-ανάγνωση)» [Όγδοο, 2025], στο υποκεφάλαιο «μίκης-beatles-χριστιανοί-μαοϊκοί», γράφοντας για το μαοϊκό (και αντι-ροκ) περιοδικό των σίξτις «Σπουδαστικός Κόσμος», όπως και για την μετέπειτα στροφή των «μεγαλύτερων εχθρών του ροκ», δηλαδή των μαοϊκών, όταν θα το υπεράσπιζαν (το ροκ), στα 00s πια, μέσω του έργου του Stoppard “Rock ’n’ Roll”. Πιο συγκεκριμένα από το βιβλίο (σελ.91-92)...
>>Τέλος, σ’ ένα ακόμη άρθρο του ιδίου τεύχους του «Σπουδαστικού Κόσμου», που τιτλοφορείται «Για ένα αντιιμπεριαλιστικό πολιτιστικό μέτωπο» και που υπογράφεται από τη σύνταξη του εντύπου, υπάρχει εκ νέου κριτική κατά των Beatles, αλλά και εμμέσως πλην σαφώς κατά του Μίκη Θεοδωράκη. Μπορεί οι μαοϊκοί να... ανένηψαν στα 00s, όταν ανακάλυψαν τους Τσεχοσλοβάκους Plastic People of the Universe κι άρχισαν να υπερασπίζουν το ροκ –μέσω του θεατρικού του Tom Stoppard «Rock ’n’ roll», που θα ανέβαινε στο Θέατρο Πόρτα τη σεζόν 2008-09, σε σκηνοθεσία του (παλιού μαοϊκού) Γιώργου Κοτανίδη (1945-2020)–, όμως και τότε με τη... λάθος ροκ-πλευρά της Ιστορίας ήταν.<<
[το έργο παιζόταν τέτοιες μέρες, επί Γρηγορόπουλου, το '08, και είχαν διακοπεί οι παραστάσεις λόγω των γεγονότων, αλλά είχα προλάβει να το δω]
[Τα ερωτήματα που φαίνονται στη φωτό, με όλο το σέβας, είναι της πλάκας...]

5/12/2025
Λένε τα παλιά τραγούδια χωρίς καμία αίσθηση τού πότε γράφτηκαν, σε τι συνθήκες και για ποιους λόγους. Αυτό φαίνεται όχι μόνο από τον τρόπο που τα τραγουδάνε, αλλά και από το πώς στήνονται στη σκηνή, τραγουδιστές και μουσικοί, μέχρι τα ρούχα που φοράνε, το τι λένε στον κόσμο κ.λπ.
Και οι από κάτω, εν τω μεταξύ, στον... κόσμο τους κι αυτοί. Δεν υπάρχει ουδεμία επαφή με την ιστορία του τραγουδιού. Καμία συνείδηση τού τι σημαίνει να τραγουδάς σήμερα ένα τραγούδι του Θεοδωράκη ή του Χατζιδάκι. Τίποτα απολύτως. Μια εξωτερική εικόνα μόνο, που μεταφέρεται από live σε live, σαν διαφημιστικό προϊόν – αποκαθαρμένο απ' όλα τα σημαινόμενά του. Μια τραγική έλλειψη πνευματικότητας. Ένα κενό νοήματος.
Λέει ο άλλος, επίδοξος χατζιδακικός εμηνευτής, το «της αγάπης αίματα», και πριν φουμέρνει πάνω στη σκηνή. Δεν ξέρω τι διάολο φουμέρνει, αλλά φουμέρνει, σε στυλ... ροκ μαγκιά, κλανιά κι εξάτμιση. Θα τρίζουν τα κόκαλα του Jerry Garcia. Είδατε εσείς ποτέ τον Μπιθικώτση να φουμέρνει πριν πει αυτό το τραγούδι;
Δεν ξέρω τι θέλει να παραστήσει ο καθένας, αλλά είναι μάλλον ευτύχημα όταν απαγορεύουν ορισμένοι να ακούγονται τραγούδια όπου να ’ναι απ’ όποιους να ’ναι. Είναι το λιγότερο που μπορεί να κάνει κάποιος.

Δευτέρα 8 Δεκεμβρίου 2025

CIRCA 19 / SAVINA YANNATOU improv κασέτα

Το “Flickering” [Private Pressing, 2025] είναι μία κασέτα, που κυκλοφόρησε πριν από λίγο καιρό, καταγράφοντας μια στούντιο συνύπαρξη της Σαβίνας Γιαννάτου και του improv ντούο Circa 19 (Δήμος Βρύζας βιολί, εφφέ και Θάνος Καζαντζής ντραμς, ηλεκτρονικά). Το άλμπουμ περιλαμβάνει οκτώ tracks, μικρής, μέσης και μεγαλύτερης διάρκειας (01:38 έως 10:41), που προσφέρονται βεβαίως και ψηφιακά.
Προφανώς όλοι αντιλαμβάνονται πως εδώ η Γιαννάτου δεν έρχεται για να αποδώσει «φυσιολογικά» στίχους για τραγούδια, αλλά να προβεί σε μία αντιστροφή αυτής της συνηθισμένης επικοινωνίας, καταφεύγοντας σε άναρθρους φωνητικούς ακροβατισμούς. Εννοείται, επίσης, πως αυτό είναι ένα πεδίο στο οποίο ασκείται η Γιαννάτου τουλάχιστον από 40ετίας, κάτι που τις δίνει πολλά επιπλέον «δικαιώματα». Εννοούμε πως η βοκαλίστρια ξέρει επακριβώς τι επιζητά, και με ποιον τρόπο θα μπορέσει να το κατακτήσει, μέσα από τη δική της μοναδική διαδρομή.
Προφανώς, εδώ, δεν είναι μόνη της η Γιαννάτου. Είναι μέλος ενός τρίο, με τους Βρύζα και Καζαντζή να ετοιμάζουν μια μελετημένη αυτοσχεδιαστική ροή, με έντονα και διαπεραστικά στοιχεία, κάπως σαν μια θορυβώδη κατολίσθηση, η οποία άλλοτε διακόπτεται για να κυριαρχήσει μόνη της η φωνή, και άλλοτε εξελίσσεται μέσα από αυτήν την τριπλή οργανική συνύπαρξη.
Το 11λεπτο κομμάτι “Some days are” είναι ένα από πιο υποβλητικά και εντυπωσιακά της κασέτας, με το τρίο να παίζει (και να χειρίζεται τα διάφορα όργανα) κάπως σαν σε αυτόματο πιλότο, ενώ στο έσχατο “Gentle (goodbye)” η Σαβίνα Γιαννάτου με τους φωνητικούς ακροβατισμούς της (κάποια στιγμή μετά την μέση), για να μην μιλήσω και για την κρουστή συνοδεία, έφερε στη μνήμη μου τον Σαββόπουλο του «Μπάλλου» με τα... γκουχ, γκουχ... εκεί μετά το 13:25 (της δικής του σύνθεσης). Συμβαίνουν κι αυτά...
Επαφή: https://circa19.bandcamp.com/album/flickering

Κυριακή 7 Δεκεμβρίου 2025

ECM Records: οι νέοι δίσκοι της που ξεχωρίζουν στο τέλος του 2025 – είναι τα άλμπουμ των Steve Tibbetts, Rolf Lislevand, Σωκράτη Σινόπουλου-Yann Keerim, Dino Saluzzi και John Taylor

Κάθε σοδειά της ΕCM (ΑΝ Μusic) έχει νόημα και αξία. Υπό την έννοια πως περιλαμβάνει άλμπουμ με ξεχωριστές αρετές, κάποια εκ των οποίων θα τα βρεις, οπωσδήποτε, ανάμεσα στα καλύτερα «ιδιαίτερα» κάθε χρονιάς. Πάντα μακριά από την ποπ, και πάντα κοντά στις άλλες μουσικές, που επιδιώκουν έναν περισσότερο «εσωτερικό» διάλογο με τον ακροατή, η ECM εξακολουθεί να βαδίζει στον δικό της μοναχικό δρόμο...
STEVE TIBBETTS: Close
[ECM Records, 2025]
Ο αμερικανός συνθέτης και κιθαρίστας Steve Tibbetts (γενν. 1954) είναι μία από τις πιο ακατάτακτες μουσικές προσωπικότητες του ρόστερ της γερμανικής εταιρείας. Εμφανίστηκε εκεί το 1982, με το τρίτο άλμπουμ του “Northern Song”, για να ακολουθήσουν ακόμη επτά δίσκοι του, μέχρι και το 2018. Ας θυμηθούμε τους τίτλους τους: “Safe Journey” (1984), “Exploded View” (1986), “Big Map Idea” (1989), “The Fall of Us All” (1994), “A Man About a Horse” (2002), “Natural Causes” (2010) και “Life of” (2018).
Το πιο νέο άλμπουμ του... ερημίτη από την St. Paul της Minnesota (πόλη στην οποία ζει σταθερά από το 1972) είναι γραμμένο εκεί φυσικά, αποκαλείται “Close” και περιλαμβάνει είκοσι συνθέσεις του Tibbetts ποικίλων διαρκειών (από μονόλεπτες έως δεκάλεπτες).
Και σ’ αυτό το CD ο Tibbetts (που χειρίζεται κιθάρες, κρουστά και πιάνο) δεν είναι μόνος του, καθώς δίπλα του βρίσκονται ο Marc Anderson σε ποικίλα κρουστά, λούπες (σταθερός συνεργάτης του από το 1980) και ο νεοφερμένος JT Bates ντραμς (με παρουσίες στο φολκ, τζαζ και ροκ κύκλωμα). Όμως οι φολκ, τζαζ και ροκ επιρροές είναι εκείνες που κυριαρχούν και στο “Close”, ένα άλμπουμ του Tibbetts, που έχει για άλλη μια φορά τον τρόπο να καθηλώνει τον ακροατή, με τη μεστή και πολυκύμαντη οικολογικού τύπου μουσική του.
Και η νυχτερινή, ερημική φωτογραφία του εξωφύλλου και φυσικά όσα ακούμε στο “Close” είναι σύμφυτα με την προσωπικότητα τούτου του εντελώς ιδιότυπου δημιουργού, που ξέρει να μεταμορφώνει σε ήχους την αγωνία για το αύριο, σε συνδυασμό με τη διατήρηση της αγνής και αμόλυντης ομορφιάς, μεταφερμένης στους δίσκους του κατά το πρότυπο των παλαιών αρχαϊστών της σχολής της Takoma Records (John Fahey και λοιποί).
ROLF LISLEVAND: Libro Primo
[ECM New Series, 2025]
Ο Rolf Lislevand είναι ένας διακεκριμένος νορβηγός λαουτίστας (archlute) και κιθαρίστας (chitarrone) με ειδίκευση στην «παλαιά μουσική» και το μπαρόκ. Στον πιο πρόσφατο δίσκο του, που τιτλοφορείται “Libro Primo”, ο Lislevand αποδίδει έργα Johann Hieronymous Kapsberger (c.1580-1651), Giovanni Paolo Foscarini (c.1600-1647), Bernardo Gianoncelli (νωρίς στον 17ο αι.) και Diego Ortiz (c.1510-1576), ενώ ανάμεσα παρεμβάλλει και μία δική του σύνθεση (“Passacaglia al modo mio”), που ηχεί εξίσου μαγικά με όλα τα προηγούμενα και επόμενά της ηχογραφήματα.
Ναι, γιατί ο σωστός χαρακτηρισμός αυτής της μουσικής, που ακούμε στο “Libro Primo” από τον Lislevand, είναι ο... μαγικός. Όλες οι συνθέσεις είναι καταπληκτικές, ενώ και τα παιξίματα του Νορβηγού, που είναι έμπλεα συναισθημάτων, είναι «άλλο πράγμα». Προσωπικώς ακούω το “Libro Primo” κάπως σαν ένα σόλο φολκ άλμπουμ από τα σίξτις, κάτι, για παράδειγμα, από John Renbourn και Bert Jansch, κι έτσι το κατανοώ και το απολαμβάνω.
Μουσική τετρακοσίων ετών παλαιά, που δεν έχει χάσει ίχνος από την αμεσότητα και την ομορφιά της! (Πολύ κατατοπιστικό το ένθετο με τις αναλυτικές σημειώσεις, γραμμένες από τον ίδιο τον Lislevand).
 
Η συνέχεια εδώ...
https://www.lifo.gr/culture/music/ecm-records-oi-neoi-diskoi-tis-poy-xehorizoyn-sto-telos-toy-2025

Σάββατο 6 Δεκεμβρίου 2025

ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΑΛΑΧΟΥΤΗΣ Βασίλης Σκουλάς / Στο Μετερίζι της Ανθρωπιάς / Βιογραφία

Προσφάτως (Νοέμβριος 2025) κυκλοφόρησε από το Όγδοο ένα βιβλίο του Κώστα Μπαλαχούτη, που ουσιαστικά αποτελεί τη βιογραφία του γνωστού και αγαπημένου κρητικού (Ανωγειανού) λυράρη, συνθέτη και τραγουδιστή Βασίλη Σκουλά (γενν. 1946).
Το βιβλίο, που έχει τίτλο «Βασίλης Σκουλάς /  Στο Μετερίζι της Ανθρωπιάς / Βιογραφία», ξεκινά με πολλές προλογήσεις (Χρήστος Νικολόπουλος, Πάνος Σόμπολος, Κώστας Βερνίκος, Κώστας Φασουλάς, Μελίνα Ασλανίδου κ.ά.), κείμενα από ανθρώπους, δηλαδή, οι οποίοι έχουν συνεργαστεί ή και γνωριστεί από διάφορες θέσεις με τον Β. Σκουλά, καταθέτοντας εδώ τα καλά τους λόγια. Ακολουθεί μία σύντομη εισαγωγή από τον συγγραφέα, πριν φθάσουμε στην σελίδα 27 και στο ξεκίνημα της αφήγησης από τον ίδιο τον Β. Σκουλά, με κάποιες «γέφυρες» από τον Μπαλαχούτη. Έτσι κάπως θα εξελιχθεί το βιβλίο από ’κει και κάτω.
Ο Β. Σκουλάς ξεκινά να αφηγείται τη ζωή του γραμμικά, καθώς μιλάει για τα παιδικά του χρόνια στα Ανώγεια, αμέσως μετά την απελευθέρωση (του νησιού και της χώρας), μιλάει για τους προγόνους του (προπάππους, παππούς, λυράρηδες), τον πατέρα του (λαϊκός ζωγράφος), ενθυμούμενος διάφορα περιστατικά από τα παιδικά χρόνια του, φέρνοντας ξανά εμπρός του οικογενειακές μνήμες και βεβαίως το ξεκίνημά του με τη μουσική και το χορό, τις πρώτες του εμφανίσεις σε κοινωνικές εκδηλώσεις κ.λπ. – όλα αυτά έως και τη σελίδα 73.
Από ’κει και πέρα παρακολουθούμε την πορεία του Βασίλη Σκουλά από το χωριό του προς την μεγάλη πόλη (Ηράκλειο) και την ακόμη μεγαλύτερη (Αθήνα), έως και το εξωτερικό (Δυτική Γερμανία). Εκεί κάπου μπαίνει και το θέμα «δισκογραφία». Όπως διαβάζουμε στη σελίδα 84:
«Δυο χρόνια αργότερα (σ.σ. 1964) κάνω και το ντεμπούτο μου στη δισκογραφία. Συντροφεύω ερμηνευτικά τον Νίκο Ξυλούρη σε δύο τραγούδια που ηχογραφεί στην εταιρεία RCA Victor του Ορφανίδη. Ανωγειανές κοντυλιές και μαντινάδες το ένα, με παρασύνθημα Αλή Πασάς και Θα κάνω τεχνητή καρδιά το άλλο. Ο Γιάννης Ξυλούρης ήταν στο λαούτο και ο Θανάσης Σταυρακάκης στην ασκομαντούρα. Ο Νίκος ήταν πιο μεγάλος από μένα. Δεν συμπορευτήκαμε πολύ, γιατί, όταν εγώ αντρωνόμουν στο χωριό, εκείνος είχε ήδη φύγει. Το ιδιαίτερο είναι πως ηχολήπτης σ’ αυτές τις ηχογραφήσεις, που έγιναν στο στούντιο ERA, ήταν ο Γιάννης Μαρκόπουλος. Εκεί γίνεται η πρώτη μας γνωριμία».
Στη συνέχεια ο Β. Σκουλάς διηγείται τα της στρατιωτικής θητείας του (στο Γουδί τον βρήκε η δικτατορία), πριν απολυθεί την άνοιξη του ’68 και επιστρέψει στο Ηράκλειο, τραγουδώντας σε διάφορα κέντρα, ενώ γίνεται λόγος για την γνωριμία του με τον Χανιώτη Παύλο Βαρδουλάκη της Panivar, για την οποία Panivar θα γράψει πολύ και καλό υλικό στα σέβεντις (πρώτο κομμάτι η θρυλική «Ντελίνα» 45άρι από το 1970 και πρώτο LP το «Μαντινάδες» το 1972). Ο Β. Σκουλάς μιλάει (και ο Μπαλαχούτης καταγράφει) για τις περιπέτειές του σε Ελλάδα και Αμερική (εκεί όπου θα παντρευτεί), για τις διάφορες συνεργασίες του, όπως και για έναν πολύ καλό δίσκο, που θα ηχογραφούσε στο Κλίβελαντ, με τον Γιάννη Ξυλούρη, την “Levendia!” [Century Advent, 1974].
Ακολουθεί κεφάλαιο για την Ντελίνα, το κέντρο που θα άνοιγε ο Β. Σκουλάς, στην Αλικαρνασσό, στο δρόμο για το αεροδρόμιο του Ηρακλείου, το οποίο θα αποτελέσει το στέκι του, κι εκείνο που θα εκτοξεύσει τη φήμη του (καθώς ακόμη και δίσκοι ηχογραφούνταν εκεί). Φυσικά, χώρος δίδεται στο βιβλίο και για τις συνεργασίες του Β. Σκουλά με τον Γιάννη Μαρκόπουλο (στις «Ρίζες» το 1980 κ.λπ.), στην παρουσία του στο θέατρο με τους Βαγγέλη Λιβαδά-Σμαρούλα Γιούλη, στην παράσταση «Το Καφενείον η Ελλάς» (1981) (όπου και η γνωριμία του με τον Μίμη Φωτόπουλο), βάρος δίδεται στον τραυματισμό του καλλιτέχνη από μπαλωθιά το ’82, ενώ υπάρχουν λεπτομερείς αναφορές σε διαφόρους δίσκους του, όπως ας πούμε στα LP «Πόλη Ανθρώπινη» [ΕΜΙ, 1983], με μουσική του Βασίλη Αρχιτεκτονίδη και λόγο του Λάζου Παπαδόπουλου, «Αναφορά στην Κρήτη» [Αεράκης / ΜΒΙ, 1989], «Πικραμένος Αναχωρητής» [Kriti, 1992] σε ποίηση Νικηφόρου Βρεττάκου κ.ά.
Φυσικά το βιβλίο διεισδύει και στα πιο πρόσφατα χρόνια, κι εδώ περιγράφονται οι συνεργασίες του Β. Σκουλά με τους Κώστα Φασουλά, Μάριο Τόκα και πολλούς άλλους, με τα μικρότερα και τα μεγαλύτερα γεγονότα να ζωντανεύουν μέσα από τις απλές, αλλά ουσιαστικές αφηγήσεις αυτού του σημαντικού καλλιτέχνη.
Το βιβλίο του Κώστα Μπαλαχούτη, για τον Βασίλη Σκουλά, θα ολοκληρωθεί με ένα φωτογραφικό παράρτημα, που, και αυτό, έχει τη σημασία του.
Μία απολύτως ενδιαφέρουσα και χρήσιμη έκδοση λοιπόν, που απευθύνεται σε κάθε φαν της κρητικής μουσικής, αλλά όχι μόνο.
Επαφή: https://ogdooshop.gr/%CE%92%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%B1/Skoulas

Παρασκευή 5 Δεκεμβρίου 2025

ΛΟΥΔΙΑΣ μια ροκ εορταστική μάζωξη

Οι Λουδίας ιστορούνται από το τέλος των 90s. Τότε σχηματίστηκαν στη Θεσσαλονίκη και το 2000 ηχογράφησαν το πρώτο CD τους (στην τότε Legend Recordings). Πέρσι-πρόπερσι κυκλοφόρησε το τέταρτο άλμπουμ του συγκροτήματος, που έχει τίτλο «28Λ» [Ανεξάρτητη Έκδοση, 2024] και αυτό ακούμε τώρα. Λέω «πέρσι-πρόπερσι», επειδή το discogs γράφει 2023, αλλά ο Χριστόδουλος Κουτσούρης (Chris Koutsouris), γνωστός ντράμερ, που έχει περάσει από πολλά γκρουπ (και από τους Λουδίας φυσικά) και ο οποίος μου έστειλε το CD, μου έγραψε για 2024.
Οι Λουδίας, έτσι τουλάχιστον όπως εμφανίζονται σ’ αυτόν τον δίσκο τους, δεν είναι συγκρότημα, είναι κάτι σαν... εορταστική μάζωξη, αφού στο άλμπουμ συμμετέχουν καμιά 30αριά(!) μουσικοί (28 για την ακρίβεια, και μάλλον το «28» του τίτλου αυτό σημαίνει). Άλλος εδώ κι άλλος εκεί. Εντάξει ο Παναγιώτης Βιολιστής (κιθάρες, φωνή) είναι σταθερός σε όλα τα tracks, αλλά από ’κει και μετά δεν θα συναντήσεις άλλον μουσικό, που να παίζει σε όλα τα κομμάτια. Οπότε αντιλαμβάνεστε... Ή μάλλον δεν αντιλαμβάνεστε... Και το λέω τούτο σε σχέση με το τι αναμένεις ν’ ακούσεις, καθώς αυτό, εν τέλει, είναι κάτι πολύ συγκεκριμένο, που δεν εξαρτάται από το πήγαινε-έλα των μουσικών. Υπάρχει εννοούμε ένα ύφος στον δίσκο, που χαρακτηρίζει κάθε μεριά και κάθε άκρη του.
Οι Λουδίας είναι ένα κλασικό ελληνορόκ συγκρότημα, υπό την έννοια πως εδώ υπάρχει και ένας τυπικός «παλαιομοδιτισμός», με τα σχετικά vibes να είναι «γεμάτα», «σκληρά» και έντονα, και βεβαίως ένας λόγος (προσεγμένος ως ένα βαθμό), που διαθέτει κοινωνικές αναφορές και οι οποίες υπογραμμίζονται συχνά μ’ έναν ευτράπελο τρόπο.
Δεν θα τους έλεγα τυπικούς «ζαππιστές» τους Λουδίας, αλλά σίγουρα υπάρχουν και από εκεί κάποιες αναφορές. Όπως μπορείς να βρεις αναφορές από χίλια-δυο διαφορετικά ονόματα, είτε σε σχέση με τα λόγια είτε σε σχέση με τις μουσικές και τον ήχο (που μπορεί να εκκινούν από την παράδοση, το blues και το country-rock και να φθάνουν μέχρι τη λεγόμενη «σκηνή της Θεσσαλονίκης» και τον Σαββόπουλο).
Εντάξει το άκουσμα θέλει λίγο συμμάζεμα, υπό την έννοια πως ο δίσκος εξελίσσεται κάπως «χύμα», αλλά και αυτό, τελικά, μπορεί να λειτουργεί υπέρ των Λουδίας – που τα χώνουνε απρόσκοπτα, σχεδόν πάντα στις μουσικές (με τις κιθάρες να σφαδάζουν) και πολλές φορές και στα λόγια. Που και αυτά (τα λόγια) εκτοξεύονται κατά ριπάς (αλλά όχι κατά ραπ-άς).
Ευχάριστο και γιατί όχι ουσιαστικό άκουσμα, που έχει λαϊκές άκρες (δεν εννοώ... μπουζουκλερί, αλλά «λαϊκές» από κοινωνικής ματιάς), με το ένα υπερ-ζωντανό κομμάτι να διαδέχεται το άλλο.
Επαφή: https://www.facebook.com/chris.koutsouris.5

Πέμπτη 4 Δεκεμβρίου 2025

100 XΡΟΝΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΖΑΖ

Τo βιβλίο που βλέπετε στη φωτογραφία είναι το πρώτο για την ελληνική τζαζ και την τζαζ στην Ελλάδα, που θα κυκλοφορήσει, σε λίγες μέρες, στη χώρα. Το ότι δεν υπήρχε, μέχρι σήμερα, κάτι ανάλογο, ήταν αυτό που με κινητοποίησε για να το γράψω, αλλά δεν ήταν το μόνο.
Στις 445 σελίδες του υπάρχουν στοιχεία και για τις έντεκα δεκαετίες της τζαζ στην Ελλάδα, ξεκινώντας από τα 1920s και φθάνοντας στα 2020s, ενώ είναι πάμπολλα τα γεγονότα που περιγράφονται και εκατοντάδες τα ονόματα που αναφέρονται, με τις σχετικές δραστηριότητές τους.
Περαιτέρω, πρόκειται, για ένα πολύ «ανοιχτό» βιβλίο, που μπορεί να σηκώσει συζητήσεις, σε σχέση με το τι είναι τζαζ ή τι δεν είναι.
Υπάρχουν φυσικά, εντός, όλα εκείνα που φαντάζεσθε, ενώ ανάμεσα έχω ρίξει και κάποια τελείως «σκοτεινά» κεφάλαια, για τα οποία δεν έχει γραφτεί ποτέ τίποτα, στη χώρα, μέσα στις δεκαετίες (εννοώ πως δεν έχουν αποτιμηθεί ως γεγονότα και καταστάσεις) και που αφορούν φυσικά την ελληνική τζαζ και την τζαζ στην Ελλάδα.
[περισσότερα τις επόμενες μέρες]
[από την αρχή της επόμενης εβδομάδας στα βιβλιοπωλεία]

Τετάρτη 3 Δεκεμβρίου 2025

ΜΙΚΡΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΟ FACEBOOK 687

3/12/2025
Προφανώς και το κόμμα Ιθάκη θα το πει. Δεν έχει νόημα να το πει κάτι άλλο.

3/12/2025
Τέτοιες μέρες περίπου πριν από 55 χρόνια (ήταν 29 Νοεμβρίου 1970) προβλήθηκε στο Παλλάς, σε αβαν-πρεμιέρ, η ταινία Woodstock. Κόσμος πολύς. 4000 μέσα κι έξω από την αίθουσα. Πριν από το τέλος της προβολής ο σκηνοθέτης της ταινίας, που παρευρισκόταν στο Παλλάς, ο Michael Wadleigh, φυγαδεύτηκε, γιατί υπήρχε γενικότερος πανζουρλισμός και φόβος για φασαρίες (που δεν αποφεύχθηκαν τελικά), αλλά οι πιτσιρικάδες και οι πιτσιρίκες της εποχής, που ήταν απ’ έξω και δεν είχαν καταφέρει να μπούνε στην αίθουσα, τον εντόπισαν εκεί κοντά στου Floca (στο 9 της Πανεπιστημίου) και παρά λίγο να τον... γδάρουν – του τραβάγανε ρούχα και μαλλιά.
55 χρόνια αργότερα στον ίδιο χώρο ο Τσίπρας θα παρουσιάσει την Ιθάκη του... Πλάκα θα’χει να γνωρίσει η γύρω περιοχή τέτοιες πιένες...

2/12/2025
Λοιπόν μεγάφωνα παντού όλο χαρτιά η Μπενάκη
μα δεν υπήρχε ούτε ψυχή και φύσηξε αεράκι
κι άρχισαν όλα να γυρνούν σαν στοιχειωμένο τσίρκο
ανοίγει μια καταπακτή και πέφτω πλάι στον Κύρκο.

Κοιτούσε σάμπως για ταξί του λέω καλησπέρα
αλλά εμείς και μόνο εμείς ξεμείναμε εδώ πέρα.
Αμέσως έγινε καπνός σαν μια δεκαετία
το σκάει νομίζοντας κι αυτός πως ήμουν «Συμμαχία».


Ωραίο αλλά υποτιμημένο τραγούδι του Σαββόπουλου από τη «Ρεζέρβα», που λειτουργεί και σαν χρονογράφημα της εποχής, σε σχέση με τις εκλογές του ’77.
Η «Συμμαχία» ήταν ένας συνασπισμός κομμάτων – η ΕΔΑ, το ΚΚΕεσωτ., η Σοσιαλιστική Πορεία του Κωνσταντόπουλου, του πατέρα της Ζωής (διαγραμμένοι από το ΠΑΣΟΚ), ο Ψαρουδάκης κ.ά. Στις εκλογές του ’77 η «Συμμαχία» είχε λάβει 2,72% βγάζοντας δυο βουλευτές. Ο ένας ήταν ο Ηλιού και ο άλλος ήταν ο Κύρκος. Φυσικά το αποτέλεσμα θεωρήθηκε «ήττα».
Γιατί, τώρα, λέει ο Σαββόπουλος πως ο Κύρκος έγινε καπνός «σαν μια δεκαετία»; Μάλλον γιατί με τον Σαββόπουλο (που τον νόμιζε για «Συμμαχία» ο Κύρκος) θα γίνονταν πολλοί. Κάτι που η Αριστερά, γενικώς, δεν το αντέχει... Προτιμάει καλύτερα να μετράει τα κομμάτια της... Τα χώνει, δηλαδή, εδώ πέρα ο Σαββόπουλος στη «Συμμαχία», όπως τα χώνει και σε όλο το πολιτικό σύστημα της εποχής στο συγκεκριμένο τραγούδι (ξανα-άκουσέ το στα σχόλια).
Τα αυτοκόλλητα της «Συμμαχίας», μου τα είχε δώσει η αείμνηστη Τζένη Μαστοράκη.
[Διονύσης Σαββόπουλος – σήμερα 81 χρόνια]

2/12/2025
>>Επιπλέον, η σχέση των χίπις με τον ποιητή Λευτέρη Πούλιο, οι εμφανίσεις ξένων γκρουπ επί δικτατορίας, αλλά και προσωπικότητες όπως ο Rocky Shahan και η Αννίτα Κουτσουβέλη, συνθέτουν ένα πλήρες ψηφιδωτό της εποχής. Το βιβλίο καταλήγει στα γεγονότα του Πολυτεχνείου και τον Νοέμβρη του ’73, αποδεικνύοντας την ισχυρή σύνδεση της μουσικής με τις κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις της χώρας.<<
Ευχαριστώ όσους ανακαλύπτουν το βιβλίο και γράφουν γι’ αυτό, από καθαρά δική της πρωτοβουλία. Ευχαριστώ και το nonpapers. gr λοιπόν...
https://nonpapers.gr/rok-kai-elliniko-rok-sta-60s-mia-anti-anagnosi-tou-fonta-trousa/

2/12/2025
>>Αντιστοίχως η Νέα Δημοκρατία είδε το ποσοστό της στους αγρότες να αυξάνεται από το 32% το 2015 στο 42% το 2019 και στο 48% το 2023.<<
Αν το 48% είναι πανελλαδικό ποσοστό, στη Θεσσαλία πρέπει να ξεπερνάει το 60%. Ας προσέχανε. Υπήρχαν κι άλλα κόμματα να ψηφίσουνε. που θα μπορούσε να κάνουνε μια πιο χρηστή διαχείριση των επιδοτήσεων π.χ. Μετά την απομάκρυνση εκ του ταμείου ουδέν λάθος αναγνωρίζεται...

2/12/2025
Η ανατροπή του Μαδούρο ξεκινάει με την απονομή του νόμπελ ειρήνης στη Ματσάδο. Ο Τράμπας θέλει ν’ ανοίξει έναν ακόμη περιφερειακό πόλεμο-επέμβαση (στο όνομα της... ειρήνης) για να «δέσει» το δικό του υπεσχημένο βραβείο. Τα «ναρκωτικά» στη Βενεζουέλα είναι απλώς η γελοία πρόφαση για να διαλύσουν οι Αμερικάνοι ακόμη μία χώρα, με προφανή ισχυρή γεωπολιτική θέση και με τεράστιο ορυκτό πλούτο, όπως ήταν πρόφαση τα «χημικά» του Σαντάμ, η «ανθρωπιστική βοήθεια» στη Λιβύη κτλ. Το έχουμε ξαναδεί πολλές φορές το έργο, που βρωμάει... από δεκαετίες μακριά.

1/12/2025
Έχω διαβάσει, δει και ακούσει τόσα πολλά για το βιβλίο του Τσίπρα και για την ταινία του Οικονομίδη, ώστε δεν έχω κανένα απολύτως ενδιαφέρον να διαβάσω το πρώτο και να δω τη δεύτερη. Υπάρχουν, εξάλλου, τόσα άλλα πράγματα που περνάνε απαρατήρητα και μ’ ενδιαφέρουν. Μάλιστα αν είχα χρόνο θα έκανα και κείμενα και για το βιβλίο και για την ταινία, εκφράζοντας ανενδοίαστα και προσωπική γνώμη, και σημειώνοντας στο τέλος πως δεν έχω διαβάσει το μεν και δεν έχω δει την δε. Γιατί, δηλαδή, η ΑΙ είναι πιο πονηρή, που κάνει το ίδιο;

1/12/2025
Σύντομα ένα καινούριο δικό μου βιβλίο θα είναι στα καταστήματα.
Ήμουν υποχρεωμένος να το κάνω και το ετοίμασα από καθήκον. Και ήταν μοιραίο, επίσης, να γίνει από μένα. Δεν γινόταν να το κάνει κάποιος άλλος τούτη τη στιγμή. Ανέλαβα την ευθύνη, εννοώ, να υλοποιήσω μια «πρωτιά».
Τις επόμενες μέρες θα είναι στα χέρια σας, και στην κρίση σας.
Εύχομαι καλό μήνα και σας ευχαριστώ, για μιαν ακόμη φορά, για την υποστήριξη.


30/11/2025
Άκουγε Μαντόνα και Σκόρπιονς ο Τσίπρας αλλά αυτό δεν τον εμπόδισε να μας πάρει το σκαλπ, με τρίτο βάρβαρο μνημόνιο. Αλλά και ο Γιωργάκης που ήταν της αντικουλτούρας και χίπις στα νειάτα του ήταν ο πρώτος που θα μας έκλεινε το σπίτι. Για δε τον «αρχιερέα της διαπλοκής», που ήταν άμουσος, τι να πει κανείς; Άσε τον άλλονε που άκουγε Guns και Roses και τον έχουν σιχαθεί μέχρι και οι δικοί του. Πολύ ευχαρίστως θα ψήφιζα κάποιον του «λαϊκού» ή ακόμη και «σκυλά», έναν αληθινό άνθρωπο της «νύχτας» τέλος πάντων, για να δω τι θα μπορούσε να καταφέρει...

29/11/2025
[Ο παλιάτσος επιχειρεί να φιλοτιμήσει το ληστή, ζητώντας την προστασία του έναντι των εμπόρων και των τσιφλικάδων, αλλά ο ληστής του λέει πως... εγώ τελείωσα με όλα τούτα, και πως από τώρα και στο εξής... όπως στρώσετε θα κοιμηθείτε.]
[Το αγροτικό κίνημα φαίνεται πως έχει μάθει μια ζωή να το προστατεύουν, ενώ τώρα πρέπει να χειραφετηθεί, αν θέλει να συνεχίσει να υπάρχει. Ο νοών νοείτω....]
Ο παλιάτσος:
Εμπόροι πίνουν το κρασί μας, και κλέβουνε τη γη
εσύ είσαι η μόνη μας ελπίδα, περιμένουμε να ’ρθεις

Κι ο ληστής:
Εδώ επάνω στα βουνά, δε δίνω δυάρα τσακιστή
για ό,τι έχει κερδηθεί, για ό,τι έχει πια χαθεί

https://www.youtube.com/watch?v=gb_QRmUSfjo&list=RDgb_QRmUSfjo&start_radio=1

29/11/2025
Ο Χατζιδάκις έκοβε ακόμη και φωτογραφίες από δίσκους, κι έβγαζε και το όνομά του από υπότιτλους...

29/11/2025
Θα πρέπει να θεωρηθεί ως τελείως συμπτωματικό το γεγονός πως έχουμε προβλήματα με το νερό, ανά 30 χρόνια, όταν κυβερνάνε μητσοτάκηδες...

28/11/2025
Πρέπει να μάθουμε αν ο Χατζιδάκις γνώριζε και τους Peanut Butter Conspiracy. Κάτι θα υπάρχει στα κιτάπια του, δεν μπορεί...
https://www.youtube.com/watch?v=NGWjfHuhYzs

το SIGNUM QUARTETT σε έργα νοτιοαφρικανών συνθετών

Το γερμανικό κουαρτέτο εγχόρδων Signum Quartett (Florian Donderer βιολί, Annette Walther βιολί, Xandi van Dijk βιόλα, Thomas Schmitz βιολοντσέλο) δισκογραφεί για περισσότερο από μια 15ετίααν και στην ECM New Series είχε φανεί, κατά πρώτον, στο άλμπουμ του εσθονού συνθέτη Erkki-Sven Tüür “Lost Prayers” το 2020. Τώρα, όμως, το κουαρτέτο έχει ένα ολοδικό του άλμπουμ, στη γερμανική εταιρεία, που αποκαλείται A Dark Flaring [ECM New Series / AN Music, 2025], πολύ ειδικής στόχευσης.
Πιο συγκεκριμένα λέμε για έναν δίσκο, στον οποίον το Signum Quartett αποτυπώνει έργα νοτιοαφρικανών συνθετών (παλαιότερων και νεότερων). Λέμε, λοιπόν, για συνθέσεις των Mokale Koapeng (γενν. 1963), Matthijs van Dijk (γενν. 1983), Arnold van Wyk (1916-1983), Péter Louis van Dijk (γενν. 1953), Robert Fokkens (γενν. 1975) και Priaulx Rainier (1903-1986), συνθέσεις λόγιες φυσικά, οι οποίες επιχειρούν να συνδυάσουν ποικίλες «δωματίου» αισθητικές, παλαιότερες και νεότερες (ιμπρεσιονιστικές ή μινμαλιστικές), αναμεμιγμένες με παραδοσιακά νοτιοαφρικανικά στοιχεία, δανεισμένα από τις κουλτούρες των Zulu και των Xhosa.
Το αποτέλεσμα είναι φυσικά ενδιαφέρον και βεβαίως εύηχο, για κάθε φίλο και φίλη της σύγχρονης chamber music, με την ηχογράφηση να συμβαίνει τον Μάρτιο του 2022 στην Sandesaal της Βρέμης. Το 16σέλιδο ένθετο βοηθά, οπωσδήποτε, στην περαιτέρω αποκρυπτογράφηση όσων εδώ ακούγονται.

Τρίτη 2 Δεκεμβρίου 2025

WOLFGANG MUTHSPIEL / SCOTT COLLEY / BRIAN BLADE τόκυο

Αυστριακός κιθαρίστας, που τα τελευταία χρόνια κάνει σημαντική πορεία στην ECM, ο Wolfgang Muthspiel, με το τρίο του, που το αποτελούν οι Scott Colley κοντραμπάσο και Brian Blade ντραμς, έχει έτοιμη την τρίτη κατά σειρά κυκλοφορία του(ς), μετά από τα “Dance of the Elders” (2023) και “Angular Blues” (2020) – CD, για τα οποία έχουμε γράψει παλαιότερα στο blog. Ο τίτλος του νέου άλμπουμ είναι Tokyo [ECM Records / AN Music, 2025], είναι ηχογραφημένο στο Τόκυο φυσικά, τον Οκτώβριο του 2024, και βρίσκει το τρίο σε πολύ καλή φόρμα, έτοιμο να υπερασπιστεί τον ήχο του και γιατί όχι να τον επεκτείνει και προς άλλες σφαίρες.
Το “Tokyo” μπορεί να ανοίγει και να κλείνει με δύο διασκευές, στο “Lisbon stomp” του Keith Jarrett και στο “Abacus” του Paul Motian, αλλά στο ενδιάμεσο, ήτοι στις θέσεις από 2 έως και 9, καταγράφονται οκτώ συνθέσεις του Muthspiel, που δίνουν, εννοείται, και το αυθεντικό χρώμα στον δίσκο.
Προσωπικώς βρίσκω πολύ ενδιαφέροντα τα tracks στα οποία ο Muthspiel χειρίζεται ακουστική κιθάρα, όπως συμβαίνει στο “Weill you wait” για παράδειγμα ή σε κάποια άλλα, στα οποία υπάρχει συνδυασμός ακουστικής και ηλεκτρικής, όπως στο “Flight”.
Γενικώς, το “Tokyo” είναι ένας ενδιαφέρων και ωραίος δίσκος, που επιχειρεί να προσελκύσει το ενδιαφέρον του ακροατή μέσα από πολύ μελετημένες συνθέσεις, παρουσιασμένες με έναν άψογο τεχνικά και εκτελεστικά τρόπο.